top of page

Sui – Trí tuệ và tốc độ

Một trong những cái tên đang nhận được rất nhiều sự quan tâm trong giới crypto – Sui. Vậy Sui là gì? Có đặc điểm và ưu điểm ra sao? Hãy cùng Tcoin khám phá thông qua bài viết dưới đây nhé!


Sui là gì?



Sui là blockchain lớp 1 được thiết kế nhằm cho phép các nhà sáng tạo và phát triển xây dựng trải nghiệm phục vụ cho hàng tỷ người dùng trong Web3.


Blockchain Sui có khả năng mở rộng theo chiều ngang với mục đích hỗ trợ người dùng bằng nhiều loại ứng dụng phát triển với tốc độ nhanh nhất và chi phí thấp.


Nói rõ hơn một chút, Sui có thể được biết tới như một hợp đồng thông minh, có hiệu suất cao dựa trên cấu trúc Monolithic. Trong đó, Monolithihc Blockchain là công cụ chính là xử lý mọi tác vụ.


Sui là nền tảng có khả năng mở rộng lên đến vài trăm ngàn TPS (số lượng giao dịch xử lý trong mỗi giây) và thời gian khối giao dịch rơi vào khoảng 2 – 3s.


Dự án được thành lập khi nào?


Dự án Sui được ra đời vào năm 2021.


Kênh truyền thông twitter của dự án được thành lập vào tháng 08/2021.


Đội ngũ phát triển dự án Sui


Đứng sau Sui blockchain là Mysten Labs. Trong đó, đội ngũ Mysten Labs lại gồm những thành viên đã từng làm việc với dự án Diem cũng như ngôn ngữ lập trình Move.



Các thành viên dự án đều là những người có kinh nghiệm và chuyên môn cao, đã từng làm việc tại nhiều công ty lớn, trong đó:


Evan Cheng: Co-Founder, CEO.

  • 10 năm làm việc tại Apple ở vị trí Senior Manager

  • Khoảng 3 năm làm việc tại Meta (trước đây là Facebook) ở vị trí Director of Engineering

  • 3 năm làm việc tại Novi Financial (Novi là 1 phòng ban trực thuộc dự án DIEM) với vị trí Director of R&D

  • Cùng với nhiều chứng chỉ chuyên ngành khác

Adeniyi Abiodun: Co-founder & CPO.

  • Từng là Kỹ sư phần mềm tại J.P. Morgan, HSBC

  • Trưởng nhóm sản phẩm cho các sản phẩm cơ sở hạ tầng tiền mã hoá tại Facebook.

  • 3 năm làm việc tại Meta cùng với Evan Cheng trong bộ phận Novi Labs

  • Là người nắm giữ về Product cho Sui blockchain

Sam Blackshear: Co-Founder, CTO.

  • Cũng từng làm việc cho các công ty tên tuổi như microsoft, Facebook, Navi Finance.

  • 3 năm làm việc tại Meta cùng với Evan Cheng trong bộ phận Novi Labs

  • Là người tạo ngôn ngữ lập trình Move

Những người còn lại trong team đều có background chuyên sâu về kinh tế, công nghệ và chủ yếu đang ở Mỹ & Châu Âu. Đã từng là nhân viên của Google, Facebook cũng như từng làm việc ở Novi Labs


Mục tiêu hướng tới của Sui


Khi thành lập dự án, các nhà sáng tạo Sui đã hướng tới một nền tảng có thể mở rộng quy mô với sự phát triển của web3 trong khi vẫn có thể tối ưu được hiệu suất, chi phí, khả năng lập trình và khả năng sử dụng hàng đầu trong ngành.


Sui đối mặt và giải quyết những vấn đề gì?


Không chỉ Sui mà hầu hết tất cả các blockchain khi ra đời đều phải đối mặt với 3 vấn đề sau:

  • Khả năng mở rộng (Scalability)

  • Độ phi tập trung (Decentralization)

  • Tính bảo mật (Security


Sui hoạt động như thế nào?


Sui có khả năng phân tán, lưu trữ một tập hợp các đối tượng có thể lập trình được mà mỗi đối tượng có một ID duy nhất. Mỗi đối tượng được sở hữu bởi một địa chỉ duy nhất và mỗi địa chỉ có thể sở hữu một số đối tượng bất kỳ. Validator (người xác thực) trên Sui phê duyệt và thực hiện các giao dịch song song bằng cách sử dụng Byzantine Consistent Broadcast với thông lượng cao.



Trong quá trình thực hiện, Sui tự đặt ra giả định rằng mỗi giao dịch là một giao dịch giữa người dùng với người dùng hoặc thao tác tài sản và do đó tối ưu hóa cho phù hợp. Có hai loại tài sản:

  • Đối tượng được sở hữu (Owned object): chỉ có thể được sửa đổi bởi chủ sở hữu

  • Đối tượng dùng chung (Shared object): có thể được sửa đổi bởi nhiều người dùng

Chính sự khác biệt này đã giúp Sui bỏ qua sự đồng thuận đối với các đối tượng được sở hữu, dẫn đến độ trễ rất thấp cho các giao dịch đơn giản vì khách hàng nhận được xác nhận về tính cuối cùng ngay lập tức, loại bỏ khái niệm Blocktime. Tuy nhiên, khi áp dụng điều này thì đồng nghĩa với việc người gửi chỉ có thể gửi một giao dịch tại một thời điểm.


Mặt khác, Sui sử dụng mempool dựa trên Narwhal và Tusk DAG và BFT consensus cho các giao dịch phức tạp hơn liên quan đến các đối tượng dùng chung.


Đặc điểm nổi bật của dự án Sui



Khi nhắc đến Sui, người ta nhắc về rất nhiều đặc điểm ưu việt của chúng. Thông qua khám phá và đúc kết, Tcoin có hệ thống lại như sau:


1. Ngôn ngữ lập trình Move


SUI sử dụng ngôn ngữ Move để phát triển các ứng dụng. Move ra đời với mục đích xây dựng hợp đồng thông minh an toàn.


Được phát triển dựa trên ngôn ngữ Rust của Solana, Move tập trung vào tính an toàn với bộ nhớ, có thể cung cấp tính minh bạch cho các giá trị bất biến và ngăn cản rò rỉ dữ liệu bộ nhớ. Thay vì lưu trữ tài sản trong các bản đồ băm và được khoá trên hợp đồng như Solidity, Move cho phép người dùng tự xác định loại tài sản kĩ thuật số thành các object tuỳ chỉnh (read-only, owned, shared objects).


2. Thuật toán đồng thuận Narwhal & Tusk


Sui sử dụng thuật toán đồng thuận Narwhal & Tusk nhẳm mục đích đem lại sự đảm bảo cho mạng lưới dù các nodes có bị thao túng và có hành vi tấn công.


Khi sử dụng thuật toán sẽ tạo nên sự tách biệt quá trình truyền dữ liệu với quá trình đồng thuận giao dịch. Vì thế giải quyết được vấn đề Mempool – sự đồng thuận trong các thiết kế blockchain truyền thống như Ethereum hay Bitcoin


Việc đặt tên song song cho cơ chế đồng thuận cũng cho thấy 2 nhiệm vụ khác nhau:

  • Narwhal: Đảm bảo tính khả dụng của dữ liệu khi được đệ trình dẫn đến sự đồng thuận.

  • Tusk: Xác định thứ tự cụ thể của dữ liệu.

Điều này được thực hiện trong mô hình 2 module phân lớp, vì vậy Narwhal cũng có thể được sử dụng cùng với thuật toán đồng thuật khác bên ngoài như HotStuff, BFT hoặc Tendermint… Narwhal cũng đã từng được sử dụng bởi các blockchain khác như Celo, Sommelier.


3. Rực rỡ của TPS


Có thể khẳng định rằng, Sui là một blockchain có hiệu suất cao và thông lượng lớn.


Dựa trên kết quả của một thử nghiệm, Sui blockchain có thể đạt được hiệu suất 120,000 TPS. Nếu con số này có thể đạt được ở điều kiện bình thường, đây sẽ là con số rất lớn.


SUI mở rộng theo chiều ngang đến vài trăm ngàn TPS giống như NEAR hay Ethereum 2.0.


4. Phí gas ổn định


Đa phần các blockchain hiện nay đều có phí gas biến động lớn theo thay đổi của nhu cầu thị trường. Để giữ phí gas thấp và có thể dự đoán trước, Sui sử dụng thiết kế gas như sau:

  • Sui hoạt động theo mốc thời gian là từng epoch (mỗi epoch là 24h)

  • Nhóm validator của mạng lưới sẽ thay đổi mỗi epoch.

  • Tại thời điểm bắt đầu, nhóm validator mới sẽ vote một mức giá gas tham khảo cố định cho cả epoch.

  • Sau đó, protocol sẽ cung cấp incentive nhất định để các validator giữ mức phí giao dịch gần sát với giá tham khảo trong suốt epoch. Nếu phí gas được duy trì ổn định, các giao dịch gửi đến Sui cũng được xử lý với tốc độ dễ đoán hơn.

Vì Sui là blockchain có khả năng mở rộng thông lượng theo quy mô tuyến tính khi có nhiều worker hơn, các validator có thể thêm các worker tương ứng với tỉ lệ tăng trong nhu cầu sử dụng mạng lưới để giữ phí gas ổn định. Điều này sẽ giúp cho người dùng có trải nghiệm tốt hơn.


5. Khả năng mở rộng


Có thể nói răng khả năng mở rộng là một trong những ưu thế của Sui.


Để có thể làm được điều này, Sui dựa vào khả năng xử lý các giao dịch một cách song song. Nhìn một cách tổng quan thì đa phần các blockchain hiện nay bị giới hạn thông lượng do các giao dịch phải được sắp xếp theo thứ tự và đặt vào trong một block sau đó được giải quyết dần dần.


Điểm khác biệt của Sui là họ sẽ tổ chức data thành các đối tượng độc lập (objects) và xử lý chúng song song.


Sui chia các loại tài sản thành object để thực hiện giao dịch, trong đó có 3 loại chính:

  • Owned object: Được sở hữu bởi một chủ sở hữu cụ thể và chỉ có thể được sửa đổi bởi chủ sở đó.

  • Shared object: Có thể thay đổi, không có chủ sở hữu cụ thể và có thể được đưa vào giao dịch của các bên khác nhau mà không cần bất kỳ sự cho phép nào.

  • Read-only object: Không có chủ sở hữu độc quyền, không thể bị thay đổi bởi bất kỳ ai sau khi được publish và có thể được sử dụng trong các giao dịch bởi tất cả người dùng.

Để xử lý các giao dịch song song, Sui sử dụng 2 con đường để đạt được đồng thuận:

  • Byzantine Consistent Broadcast (BCB): Cho các giao dịch độc lập không phụ thuộc vào các phần khác của trạng thái blockchain, thường là các giao dịch có liên quan tới owned object và read-only object.

  • Byzantine Fault-Tolerant (BFT) consensus: Cho các giao dịch phức tạp có liên quan tới shared object, các giao dịch này sẽ được sắp xếp và xử lý tuần tự.

Điều này có nghĩa các giao dịch độc lập sẽ được xử lý song song, chỉ yêu cầu sự đồng thuận với những giao dịch phức tạp. Từ đó giảm độ trễ của mạng lưới, cải thiện thông lượng, giúp Sui mở rộng tuyến tính theo chiều ngang


Hệ sinh thái Sui



Các hệ sinh thái của Sui hiện tại vẫn còn khá mới do đây là dự án mới được phát triển, mạng lưới hãy chỉ còn ở giai đoạn DevNet, chưa có nhiều dự án án được triển khai và công bố trên mạng lưới này.

  • AMM/DEX: MovEX là dự án đầu tiên thuộc mảng này xuất hiện. Dự án này sẽ là phiên bản kết hợp của AMM và Order Book DEX, có hỗ trợ Move nên có thể chạy trên cả Sui và Aptos. Tuy nhiên, vẫn chưa ra mắt sản phẩm chính thức.

  • Infrastructure: Ở mảng này đã xuất hiện 2 dự án là Shinami và ChainX. Shinami là dự án cung cấp dịch vụ API và dịch vụ node cho nhà phát triển trên Sui. Trong khi đó, ChainX là dự án L2 cho BTC đã xuất hiện từ lâu, có khả năng mở rộng iBTC sang các hệ sinh thái sử dụng ngôn ngữ lập trình Move.

  • Wallet: Ngoài ví Sui được phát triển bởi chính Mysten Labs, còn có một dự án nữa là ví Ethos. Đây là dự án đến từ Nod Labs và đang được xây dựng trên DevNet, mới chỉ có bản early access.

  • NFT: Có thể nói đây là mảng phát triển tích cực nhất của Sui. Tuy mới chỉ có 1 dự án Collectible là Sui Punks, Sui đã có tới 2 NFT Marketplace rất được chú ý là BlueMove và Sui Gallery. Trong đó Sui Gallery đã bắt đầu có những đợt NFT drop đầu tiên, cho phép người dùng mint NFT trên Sui devnet. Ngoài ra, trên Sui cũng đó có dự án Name Service, dự án làm về Name Service các tên miền đuôi “.sui”.


Những thành tựu mà dự án Sui đạt được



Nhằm đem lại những giá trị tích cực các nhà sáng tạo đã và đang không ngừng cố gắng và nỗ lực nhằm đưa tới cho người dùng những trải nghiệm tốt nhất. Và những thành công đã đạt được của dự án có thể kể tới như:

  • Hoàn thiện thiết kế và triển khai Sui Move – một ngôn ngữ lập trình được phát triển trên nền tảng ngôn ngữ Move

  • Công khai bộ mã nguồn mở cơ chế đồng thuận Narwhal/Tusk

  • Ra mắt public Devnet cho những builder sớm trên Sui và các đối tác

  • Ra mắt Sui Explore

  • 5000 nodes hiện đang chạy ở 65 quốc gia và 271 thành phố


Nhà đầu tư của dự án Sui



Dự án đã huy động được $36M từ nhiều VCs top tier bao gồm: a16z, Redpoint, Lightspeed, Coinbase Ventures, Electric Capital, Standard Crypto, NFX, Slow Ventures, Scribble Ventures, Samsung NEXT, Lux Capital, Bienville, Hack VC, Finality Capital.


Đối thủ cạnh tranh


3 cái tên tiêu biểu được nhắc tới ở đây chính là: SOL, NEAR, APTOS.


Roadmap

  • 22/3/2022: Sui lần đầu tiên được chính thức công bố ra cộng đồng, giới thiệu về đặc điểm, concept, hình thức mở rộng của Sui.

  • 6/5/2022: Sui ra mắt DevNet, mạng lưới đầu tiên của Sui được khởi chạy. Đây là mạng lưới dành cho các nhà phát triển thử xây dựng sản phẩm.

  • 25/5/2022: Công bố SUI tokenomics, giới thiệu về mô hình kinh tế trong Sui, các incentive, công dụng của SUI token.Trong đó 3 đối tượng cơ bản tham gia là User, SUI token holder và validator.

  • 16/6/2022: Mysten Labs cho phép người dùng chạy fullnode trên DevNet. Hiện tại đang có khoảng 5,000 node được chạy, đến từ 65 quốc gia và 271 thành phố khác nhau.

  • 1/7/2022: Thông báo Sui Incentivized Testnet sẽ được ra mắt trong khoảng tháng 8 năm nay, testnet sẽ được hé lộ dần dần với nhiệm vụ kiểm tra các chức năng, cơ chế của mạng lưới.

  • 19/7/2022: Ra mắt ví Sui, công cụ giúp người dùng tương tác trực tiếp với các dapp, tạo địa chỉ ví và quản lý tài sản trên mạng lưới Sui.

  • 3/8/2022: Cho phép đăng ký tham gia tuyển chọn validator cho mạng lưới. Nếu được tuyển chọn, các validator sẽ được thưởng 2,000 SUI cho mỗi wave testnet họ tham dự và có cơ hội trở thành mainnet validator trong tương lai.

  • Q4/2022: Sau khi testnet hoạt động ổn định, dự kiến vào khoảng cuối năm 2022, Sui sẽ ra mắt phiên bản mainnet.


Token Sui



SUI là đồng tiền được sử dụng trong Sui Blockchain


Thông tin cơ bản về token Sui

  • Token Name: SUI

  • Ticker: SUI

  • Blockchain: SUI

  • Token Type: Utility, Governance

  • Total Supply: 10.000.000.000 SUI


Công dụng của SUI



Việc sử dụng Sui nhằm:

  • Thanh toán phí gas

  • Thưởng cho những người tham gia bằng chứng cổ phần (PoS)

  • Bỏ phiếu trên chuỗi : để bỏ phiếu và quyết định về quản trị và nâng cấp giao thức

  • Người xác nhận đặt SUI tham gia vào quá trình đồng thuận giao dịch. Trong trường hợp gian lận, mã thông báo SUI của họ sẽ bị cắt như một hình phạt


Lưu trữ SUI


Dự án Sui đã phát hành ứng dụng Sui Wallet mã nguồn mở. Hiện tại, ví cho phép người dùng tạo địa chỉ, xem và quản lý tài sản (token hoặc NFT) và tương tác với các dApp trên Sui devnet.


Đánh giá dự án SUI



Có thể nói rằng đây là một dự án tiềm năng. Tcoin nhận thấy trong dự án có rất nhiều những ưu điểm nổi bật như:

  • Khả năng phát triển, mở rộng cao

  • Ngôn ngữ lập trình thông minh, an toàn

  • Khả năng xác định nội dung on-chain phong phú và có thể tổng hợp

  • Trải nghiệm người dùng tốt hơn cho các ứng dụng web3

  • Lưu trữ tài sản trực tiếp trong tài khoản, không cần thông qua các smart contract

Tuy nhiên, Tcoin nghĩ chúng ta cũng cần lưu ý một chút và đặt câu hỏi "Tại sao các nhà phát triển Diem lại sử dụng ngôn ngữ lập trình mới mà không tiếp tục sử dụng Move?". Thực chất thì Solidity (ngôn ngữ lập trình Ethereum) đã từng chứng kiến một vài lỗ hổng và các vụ hack xuất hiện. Chính những lỗ hổng này làm cho những nhà phát triển của Ethereum phải dành rất nhiều chất xám và tiền bạc để audit code trước khi triển khai. Dẫu vậy, trải qua rất nhiều tường lửa mới được xây dựng và triển khai thì ngôn ngữ lập trình Move ngày càng được hoàn thiện và đảm bảo an toàn hơn đối với người dùng.


Đối với Tcoin thì Tcoin nghĩ rằng Sui là một dự án tiềm năng, có sức ảnh hưởng mạnh mẽ. Bạn nghĩ sao về dự án này? Hãy comment để cùng Tcoin thảo luận nhé!


>> Liên hệ với TCoin qua:


>> Tạo tài khoản qua link giới thiệu của Tcoin để được giảm 10%-30% phí giao dịch nhé:


15 lượt xem0 bình luận

Bài đăng liên quan

Tin tức
Đăng nhập để kết nối với các thành viên
Xem và theo dõi các thành viên khác, để lại bình luận và hơn thế.
bottom of page